Pobranie i przetworzenie krwi to wydatek rzędu 3000 – 6000 zł, roczna opłata ok. 600 – 900 zł
Dlaczego krew pępowinowa jest tak cenna?
Krew pępowinowa, czyli krew, która znajduje się w łożysku i połączonej z nim pępowinie, jest bogata m.in. w krwiotwórcze
komórki macierzyste, które dają początek różnego rodzaju komórkom układu krwionośnego i immunologicznego. Dzięki temu mogą być wykorzystane w leczeniu niektórych chorób.
Ile to kosztuje?
Pojawia się pytanie, czy bankowanie krwi pępowinowej to uzasadniona inwestycja. Pobranie i przetworzenie krwi to wydatek rzędu 3000 – 6000 zł (w zależności od wybranego pakietu), roczna opłata ok. 600-900 zł. A może to tylko sposób na biznes dla prywatnych banków krwi? Internet zalany jest treściami komercyjnych banków, więc obiektywne podejście do tematu nie jest łatwe 🤔
Przyjrzyjmy się zatem kilku kluczowym FAKTOM:
1️⃣ Krew pępowinowa NIE jest jedynym źródłem komórek macierzystych – ich źródłem może być również szpik kostny oraz krew obwodowa (także dorosłej osoby!). A dzięki ostatnim osiągnięciom w zakresie inżynierii genetycznej i biotechnologii, komórki macierzyste można uzyskać np. z fibroblastów skóry.
2️⃣ Na dzień dzisiejszy terapia komórkami macierzystymi pochodzącymi z krwi ma zastosowanie w przypadku tylko niektórych chorób, głównie związanych z zaburzeniami w działaniu układu krwionośnego i immunologicznego. Poleca się pobranie krwi pępowinowej dziecka do wyłącznego wykorzystania przez rodzinę, jeżeli jego rodzeństwo cierpi na chorobę (np. białaczkę, chłoniaki, szpiczaki), którą można wyleczyć przez przeszczep krwiotwórczych komórek macierzystych.
Jesteś rodzicem? Przeczytaj najbardziej wszechstronny poradnik – 250 tematów z zakresu m.in. zdrowia, rozwoju, psychologii i dietetyki. Wszystko w jednym miejscu.
3️⃣ Z powyższego powodu przeszczepy autologiczne (dziecko jest jednocześnie dawcą i biorcą) są bardzo rzadkie – np. w przypadku białaczki taki przeszczep może być przyczyną wznowy choroby. Ważne jest, aby dawca komórek do przeszczepu był zdrowy. Z tego względu krew pępowinowa chorego dziecka zwykle nie pomoże jemu samemu, gdyż większość chorób, w których się ją obecnie wykorzystuje, ma podłoże genetyczne.
Natomiast poleca się pobranie krwi pępowinowej dziecka do wyłącznego wykorzystania przez rodzinę, jeżeli jego rodzeństwo cierpi na chorobę, którą można wyleczyć przez przeszczep krwiotwórczych komórek macierzystych.
4️⃣ Pozyskana ilość krwi pępowinowej z reguły jest niewystarczająca do przeprowadzenia terapii u osoby ważącej powyżej 40 kg – a taką wagę dzieci osiągają w wieku ok. 11 lat. W przypadku osób dorosłych lub dzieci ważących więcej niż 40 kg, ilość pozyskanych komórek macierzystych często okazuje się niewystarczająca do skutecznej terapii, co oznacza, że mogłoby być konieczne zastosowanie dodatkowego źródła komórek, np. od innego dawcy lub kombinacja z innymi metodami.
W I tomie książki „Mamy dla Mamy” omawiamy szerzej:
✅ argumenty za i przeciw pobieraniu krwi pępowinowej;
✅ w której minucie po porodzie najlepiej pobrać krew pępowinową;
✅ czym się różnią banki prywatne (płatne) od publicznych (bezpłatne).
5️⃣ Im szybciej po porodzie położna pobierze krew pępowinową, tym większą objętość pozyska, ale tym mniej żelaza (niezbędnego m.in. do rozwoju mózgu) trafi do krwiobiegu noworodka. WHO zaleca aby poczekać z odcinaniem pępowiny nawet 3 minuty, natomiast czekanie z odcięciem pępowiny powyżej 1 minuty znacznie obniża i jej jakość, i objętość. Co wybrać?
Co w takim razie zrobić?
Zamiast ulegać reklamom i nachalnym technikom stosowanym często przez komercyjne banki, wdcyzję o zabezpieczeniu krwi pępowinowej warto skonsultować z hematologiem lub genetykiem, który przeanalizuje choroby występujące w Waszej rodzinie.
Czy istnieje alternatywa dla komercyjnych banków krwi pępowinowej?
W Polsce istnieją publiczne banki krwi pępowinowej. Krew pępowinowa zdeponowana w takich bankach nie jest przeznaczona do prywatnego użytku danej rodziny, lecz staje się dostępna dla każdego potrzebującego. Publiczne banki funkcjonują w ramach współpracy z międzynarodowymi rejestrami, które łączą bazy danych banków krwi pępowinowej z różnych krajów, co pozwala na szybsze znalezienie zgodnego dawcy – w takim banku można poszukać zgodnego dawcy w razie choroby.
Podsumowanie
Pobieranie i przechowywanie krwi pępowinowej w prywatnych bankach zaleca się w sytuacjach, gdy w rodzinie (np. rodzeństwo lub biologiczny rodzic) występuje choroba, którą można leczyć przeszczepem komórek macierzystych. W innych przypadkach krew pępowinowa nie jest gwarantem, a jej przechowywanie jest kosztowne. Należy również zachować czujność, ponieważ reklamy prywatnych banków krwi pępowinowej mogą być mylące.
Źródła:
1. Takahashi, K., et al., Induction of pluripotent stem cells from adult human fibroblasts by defined factors. Cell, 2007. 131(5): p. 861-72.
2. Shearer, W.T., et al., Cord Blood Banking for Potential Future Transplantation. Pediatrics, 2017. 140(5).
3. Armitage, S., Cord Blood Banking Standards: Autologous Versus Altruistic. Front Med (Lausanne), 2015. 2: p. 94.
4. Martin, U., Therapeutic Application of Pluripotent Stem Cells: Challenges and Risks. Front Med (Lausanne), 2017. 4: p. 229.
5. in Guideline: Delayed Umbilical Cord Clamping for Improved Maternal and Infant Health and Nutrition Outcomes. 2014: Geneva.
6. McDonald, S.J., et al., Effect of timing of umbilical cord clamping of term infants on maternal and neonatal outcomes. Evid Based Child Health, 2014. 9(2): p. 303-97.
7. Ciubotariu, R., et al., Impact of delayed umbilical cord clamping on public cord blood donations: can we help future patients and benefit infant donors? Transfusion,
2018. 58(6): p. 1427-1433.
8. Shearer, W.T., et al., Cord Blood Banking for Potential Future Transplantation. Pediatrics, 2017. 140(5).
9. https://www.mamalekarz.pl/krew-pepowinowa-6-prawd/
10. Armitage, S., Cord Blood Banking Standards: Autologous Versus Altruistic. Front Med (Lausanne), 2015. 2: p. 94.